Zimowe spacery po lesie mogą stać się dodatkowo przygodą w poszukiwaniu i rozpoznawaniu tropów zwierząt.
Da wielu osób las zima wydaje się uśpiony, brak roślin, pozorna cisza. Dla zwierząt jest to jednak okres intensywnego poszukiwania pożywienia i często walki o przetrwania. Spacerując po lesie warto przyjrzeć się znalezionym śladom, tropom pozostawionym przez zwierzęta.
Rozpoznawanie poszczególnych gatunków ułatwić może Państwu klucz przygotowany przez leśników. Wybierając się do lasu zachęcamy wcześniej do jego wydrukowania (link na dole artykułu).
W ostatnim czasie bardzo dużo emocji budzi pojawianie się w wielu miejscach wilków. Brak umiejętności rozpoznania tropów powiększa niepotrzebne emocje i uruchamia wyobraźnię. Między opuszkami wilka można wyrysować znak „X”, natomiast u psa to zwykle bardziej wydłużony trop i nie pozwala wyrysować tego charakterystycznego znaku, ponieważ opuszki nachodzą na siebie.
Opis tropów – źródło Nadleśnictwo Kartuzy
DZIK I JELEŃ SZLACHETNY
Tropy tych dwóch zwierząt są bardzo do siebie podobne. Na oba można natknąć się w głębi lasu. Główna różnica pomiędzy dwoma tropami polega na wyraźnym odbiciu szpil. Odbicie szpil jelenia w galopie łatwo odróżnić od odbicia szpil dzika, u dzika bowiem szpile są szeroko rozstawione, dłuższe i ostre.
Raciczki dzika są stosunkowo duże. Ponadto kształt szpil i ich odcisków jest półksiężycowaty, a racice są zawsze otwarte (przypominają literę V). Dzik stawia krótsze kroki niż jeleń (80 cm), zaś tropy mają 5-8 cm długości i 4-6 cm szerokości.
Tropy jelenia szlachetnego mają zarys owalny i około 8,5 cm długości i 7 cm szerokości. Tropy przypominają nieregularne łuki – od opuszka do czubka racicy są równomiernie łukowato zakrzywione. Tropy jelenia można czasem pomylić z tropami lochy, mają bowiem zbliżoną wielkość i kształt, ale zazwyczaj nie zawierają odcisku raciczek. Szpile jelenia wyrastają znacznie wyżej niż szpile dzika, a ich odcisk jest widoczny tylko na bardzo miękkim podłożu albo na śladach jelenia, który porusza się galopem.
SARNA
Tropy sarny można zaobserwować wśród śródpolnych zadrzewień i na granicy pola i lasu. Przypominają one tropy jelenia, są jednak przede wszystkim mniejsze i węższe: mają ok. 4,5 – 5 cm długości i 3-4 cm szerokości. Tropy sarny odróżniają się od tropów innych zwierząt kopytnych wyraźnym śladem przedniej krawędzi racic.
Kończyna przednia pozostawia wąski, owalny odcisk z lekko rozsuniętymi racicami, a tylna mniejszy odcisk, czubki jej racic są zwykle blisko siebie. Sarna porusza się zwykle stępem i długość jej kroku wynosi wtedy od 60 do 80 cm. Uciekając sarna zostawia odciski bardzo od siebie oddalone, z odchylonymi racicami i wyraźnie odciśniętymi szpilami.
LIS
Lis stawia ślady podobne do zostawianych przez małe psy (dla porównania załączamy ilustrację śladu psa). Są jednak dłuższe (5 cm) i węższe (3 cm), a palce wyraźnie do siebie przylegają. Zwierzę odciska również w śniegu pazury. Tropy lisa mają kształt elipsy, lekko zaostrzonej po jednej stronie, a środkowa opuszka ma trójkątny kształt.
Układ tropów zmienia się w zależności od rytmu i szybkości ruchów zwierzęcia. W chodzie tropy lisa tworzą linię, na której mniej więcej w równych odstępach znajdują się podwójne odciski kończyn. W biegu odciski nie nachodzą na siebie, ale układają się w pary leżące po obu stronach osi ruchu – mówi się wówczas, że lis sznuruje.
ZAJĄC SZARAK
Na tropy szaraka można natknąć się na łąkach i polach. Zająć porusza się następującymi po sobie skokami o różnej długości, w zależności od szybkości ruchu zwierzęcia. Pojedynczy odcisk ma kształt litery Y, jest długi i wąski – ma 5 cm długości i 3 cm szerokości. W śniegu zaobserwujemy odcisk czterech palców, gdyż piąty, wewnętrzny palec szaraka jest krótki.
Zając porusza się najczęściej skokami, przy których pozostawia charakterystyczny i stały układ tropów, nazywany czwórkowym. Każda grupa tropów składa się z czterech oddzielnych odbić, z których dwa mniejsze, leżące prawie na linii prostej to tropy przednich łap, a poprzedzające je dwa większe, to tropy tylnych. Tropy skaczącego zająca mogą być oddalone od siebie nawet o 2 metry.
Pobież klucz do oznaczania tropów zwierząt:
