Oborniki. Do 10.05.2024 można składać wnioski do planu ogólnego

Gminy sukcesywnie przystępują do ustanawiania planu ogólnego, jednak kto w ogóle wie o tym, co to jest i jaki będzie miał wpływ na nasze życie? Wiele osób może mocno zdziwić się, chcąc rozpocząć budowę lub dokonać zmian na swojej działce po uchwaleniu planu ogólnego.

To jest po prostu rewolucja w planowaniu przestrzennym. Niestety informacja o tym bardzo ważnym akcie prawnym ginie w odmętach politycznych utarczek i wyborczych wieców. Czas płynie i gminy przystępują do prac, czas na konsultacje lub zgłaszanie swoich uwag bezpowrotnie zacznie uciekać. W Gminie Oborniki wyznaczono termin do 10 maja na zgłaszanie wniosków do planu ogólnego dla całego obszaru gminy!

Jaki jest cel zmian w prawie?

4 sierpnia 2023 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano ustawę z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw. W zmienionej ustawie wprowadzono nowy akt planowania przestrzennego, zwany „planem ogólnym”, który z założenia ma pozwolić każdej gminie planowanie zrównoważonego i harmonijnego rozwoju i zagospodarowania przestrzennego. Nowy dokument, „plan ogólny” zastąpił dotychczas istniejące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.

Celem wprowadzenia do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nowego aktu pod nazwą „plan ogólny” była konieczność uporządkowania przestrzeni poprzez zwiększenie kontroli nad wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy, a tym samym zlikwidowanie przeznaczania nadmiernej ilości terenów pod zabudowę i wyeliminowanie chaosu urbanistycznego. W naszej rzeczywistości na co dzień widzimy dziwne budowle w miejscach, które np. są enklawą wśród pól, czy budowane jest całe osiedle w oderwaniu o jakiejkolwiek infrastruktury w środku lasu, czy bezpośrednio przy nim.

Do czego ma służyć plan ogólny?

Plan ogólny stanowi bazę w zakresie ustalenia przeznaczenia terenu, rozmieszczenia inwestycji celu publicznego oraz określenia sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, oraz stanowi podstawę prawną do wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Dokument „plan ogólny gminy” stanowi bazę wyjściową do opracowywania wszystkich miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
Plan ogólny – w przeciwieństwie do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy – jest aktem prawa miejscowego. To bardzo ważne, ponieważ studium nie było aktem prawa lokalnego.

Plan ogólny opracowany przez uprawnione osoby i instytucje oraz przyjęty przez radę gminy w formie uchwały, będzie stanowił podstawę do wydania decyzji administracyjnej, tj. decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (decyzja WZ).
Decyzje o warunkach zabudowy (WZ) będą mogły być wydawane jedynie na obszarach uzupełnienia zabudowy z planu, a ich treść będzie musiała być zgodna w zakresie funkcji zabudowy oraz parametrów i wskaźników urbanistycznych. Plan ogólny nie będzie mógł natomiast stanowić podstawy do wydania innych decyzji, np. pozwolenia na budowę.

Co musi uwzględniać plan ogólny?

Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, ustalenia zawarte w planie ogólnym powinny uwzględniać uwarunkowania rozwoju przestrzennego gminy, do których szczególnie należą:

1. polityka przestrzenna gminy określona w strategii rozwoju gminy lub strategii rozwoju ponadlokalnego;
2. ustalenia planu zagospodarowania przestrzennego województwa;
3. znajdujące się na obszarze gminy:
   1. formy ochrony przyrody oraz ich otuliny,
   2. obszary szczególnego zagrożonych powodzią, wały przeciwpowodziowe oraz pasy o szerokości 50 m od stopy wału,
   3. obszary gruntów zmeliorowanych,
   4. tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi oraz tereny, na których występują te ruchy,
   5. strefy ochronnych ujęć wody,
   6. obszary ochronnych zbiorników wód śródlądowych,
   7. tereny górnicze i obszary górnicze wraz z filarami ochronnymi,
   8. udokumentowane złoża kopalin, kompleksy podziemnego składowania dwutlenku węgla i podziemne bezzbiornikowe magazyny substancji,
   9. obszary uzdrowisk oraz obszary ochrony uzdrowiskowej,
   10. zabytki objęte formami ochrony, o których mowa w ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2022 r. poz. 840 oraz z 2023 r. poz. 951 i 1688), lub ujęte w wojewódzkiej, lub gminnej ewidencji zabytków oraz dobra kultury współczesnej,
   11. obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne,
   12. tereny zamknięte i ich strefy ochronne,
   13. obszary ograniczonego użytkowania,
   14. obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji, rekultywacji lub remediacji,
   15. obszary zdegradowane i obszary rewitalizacji,
   16. obszary ciche w aglomeracji oraz obszary ciche poza aglomeracją,
   17. grunty rolne stanowiące użytki rolne klas I–III oraz grunty leśne,
   18. zakłady o zwiększonym i dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej,
   19. obszary pasa nadbrzeżnego, w tym w szczególności pasa technicznego;
4. rozmieszczenie istniejących i planowanych obiektów infrastruktury społecznej, transportowej i technicznej wraz z obowiązującymi dla nich ograniczeniami w zagospodarowaniu;
5. rekomendacje i wnioski zawarte w audycie krajobrazowym oraz krajobrazy priorytetowe;
6. opracowanie ekofizjograficzne w zakresie wymagań, o których mowa w art. 72 ust. 1–3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
7. zapotrzebowanie na nową zabudowę mieszkaniową w gminie.

Termin uchwalenia przez gminy planów ogólnych

Zgodnie z treścią znowelizowanej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym plan ogólny ma być uchwalany obligatoryjnie dla całej gminy w randze aktu prawa miejscowego. Na uchwalenie planu ogólnego gminy mają czas do 31 grudnia 2025 r. To bardzo mało czasu!
Zgodnie z art. 59 ust. 3 nowelizacji ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennymi oraz niektórych innych ustaw, z dniem 1 stycznia 2026 r. nie będzie możliwe ustalanie inwestycji celu publicznego lub warunków zabudowy na terenie gmin, w których plany nie weszły w życie (oprócz terenów zamkniętych).
Na terenach gmin nieposiadających planu ogólnego inwestycje będą mogły być realizowane wyłącznie na podstawie wcześniej wydane decyzje WZ, które pozostają w mocy, lub na podstawie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego – jeśli został uchwalony.
Szacuje się, że prace nad ustaleniem planu ogólnego powinny zająć przeciętnej gminie w Polsce około rok, optymistyczna wersja to od 8 do 10 miesięcy. Sam proces będzie wymagał mrówczej pracy i wydawania wielu opinii. Wykonanie planu ogólnego obciąża budżety gmin, to może być dodatkowa przeszkoda w dotrzymaniu terminów. Pospieszne uchwalanie planów ogólnych może doprowadzić do powstawania błędów i być może konkretnych roszczeń. Istnieje poselski projekt nowelizacji ustawy, wydłużający termin uchwalenia planu ogólnego do 31 grudnia 2027.

Konsultacje społeczne

Procedura uchwalania planu jest dość skompilowana, jednak ten akt prawa lokalnego nie może być pominięty w konsultacjach społecznych. Największym problem konsultacji jest nikły udział w nich społeczeństwa. Społeczności lokalne, zauważają wady rozwiązań prawnych często po zakończeniu konsultacji lub nawet w czasie realizacji zadań z wykorzystaniem uchwalonego prawa.

Zachęcamy więc do uczestnictwa w konsultacjach. W konsultacjach społecznych polegających na wypowiadaniu się oraz składaniu wniosków uczestniczą interesariusze, którymi są:

1. osoby fizyczne;
2. osoby prawne;
3. jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną;
4.  jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne;
5. organy władzy publicznej;
6. jednostki pomocnicze gminy oraz organy doradcze i konsultacyjne gminy.

Konsultacje społeczne, prowadzone są przez okres co najmniej 28 dni.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw.
2. Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 8 grudnia 2023 r. w sprawie projektu planu ogólnego gminy, dokumentowania prac planistycznych w zakresie tego planu oraz wydawania z niego wypisów i wyrysów, Załącznik Nr 1 – Charakterystyka stref planistycznych.
3. uzasadnienie do projektu z dnia 31 grudnia 2021 r. ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw;

Informacja o składaniu wniosków oraz wzory wniosków udostępniona jest na stronie internetowej Gminy Oborniki: https://www.oborniki.pl/aktualnosci/plan-ogolny-gminy-oborniki/