Skip to main content


Săpânța. Cmentarz nie tyle wesoły, co ożywiający

| Jakub Paluszkiewicz | Podróże

cmentarz 10m

Punkt obowiązkowy turystów zwiedzających północną Rumunię, tak zwany "wesoły cmentarz" w Săpânța ma swój urok, bez wątpienia. I to niekoniecznie wyrażony w krzykliwym, kolorowym stylu ludowego artysty malującego ikony ozdabiające groby. Interesująca jest już sama idea podtrzymywania narracji związanych z konkretnymi osobami. Cmentarz w Săpânța bardzo wyraźnie przypomina nam, że jesteśmy nie tylko rodzicami, dziadkami, ciociami, wujkami, rodzeństwem czy dziećmi - naszych bliskich. Jesteśmy również członkami społeczności.

Dawna (wiele pokoleń wstecz) inicjatywa lokalnego artysty jest konsekwentnie podtrzymywana, kontynuowana przez następcę.

Zamiast kamiennych płyt i pomników, groby na tym cmentarzu zdobią zwieńczone krzyżem grube deski, ozdobione malunkami opowiadającymi o zmarłych. Niektóre (zwłaszcza starsze) mają charakter płaskorzeźby, większość - bije po oczach jaskrawymi, naiwnymi kolorami.

Na obrazkach - ludzie w swoich społecznych rolach (najczęściej związanych z zawodem), ludzie ze swoimi pasjami, niekedy relacja z wydarzeń, które doprowadziły do ich śmierci. Jak na kronikę wsi XX wieku przystało, obok sylwetek rolników, pasterzy czy drwali, mamy mechaników samochodowych, lekarzy, nauczycieli, urzędników, górników... Ale mamy też wizualizację śmierci trzyletniej dziewczynki pod kołami samochodu (rok 1998), opis wypadku kolejowego, obrazek z samochodem rozbitym po uderzeniu w drzewo czy wojenną relację z egzekucji i odcinania głowy trupowi (brr...).

Każdy z nagrobków opatrzony jest dodatkowo całkiem obszernym opisem, uzupełniającym informacje z obrazka. Mamy więc precyzyjną opowieść, dokładną historię społeczności. Konsekwentną i pewną. Jak śmierć.

W tej lokalnej tradycji kryje się mądrość. Zrozumienie faktu, że należymy do grupy, mamy wobec niej obowiązki, ale... i ona ma wobec nas obowiązek. Zachowania w pamięci.

I chodzi nie tylko o pamięć o znanych osobistościach. W końcu liczą się nie tylko prezydenci, ministrowie, dowódcy, naukowcy, artyści, działacze. Bez piekarzy, nauczycielek, murarzy, weterynarzy, kierowców, sprzedawczyń... nie byłoby społeczności. Bez tej historii nie ma więc teraźniejszości. Nie ma nas...

Przyznaję, kiedyś z lekkim rozbawieniem (a czasem irytacją) spoglądałem na nagrobki naszych cmentarzy, opatrzone inskrypcją np. "mgr inżynier Jan Kowalski" albo "Wojciech Nowak, wieloletni dyrektor administracyjny".

Po wizycie w Săpânța patrzę na to inaczej. Żałuję, że u nas nie ma takich opowieści...

Narty w Turcji? Tak i to w doskonałych warunkach! Przekonaj się!

Coraz częściej na białe szaleństwo Polacy wybierają zagraniczne stoki, zwłaszcza te zlokalizowane w turystycznych miejscach. Jednym z nieoczywistych krajów dla miłośników nart i snowboardu jest Turcja. W regionie Kayseri możesz korzystać z doskonale przygotowanych stoków, mnóstwa wyciągów, a do t...

Dlaczego warto postawić na wczasy za granicą?

Zorganizowanie wakacji nie musi być trudnym zadaniem. Warto powierzyć każdy punkt wyprawy specjalistom z biura podróży, którzy oferują atrakcyjne wycieczki do wielu bliskich i dalekich krajów. Co ciekawe, Polacy najchętniej wybierają się do Egiptu i na Malediwy, przy czym oferta biura podróży jes...

Chociaż mróz, to liczba miejsc noclegowych na ferie topnieje z dnia na dzień

Trwa ostatnie odliczanie do ferii. Chociaż dla niektórych województw zaczną się one dopiero za miesiąc, to pierwsi uczniowie - w tym ci ze stolicy - zaczną zimową labę już w tę sobotę. Wielu z nich wyjedzie tradycyjnie w polskie góry, a tam z tygodnia na tydzień robi się coraz drożej.

Parkingi na Polskich Lotniskach: Pełny Przewodnik

Planujesz podróż lotniczą, jedziesz autem na lotnisko? A co z parkowaniem? Wybór parkingu nie jest łatwy a jeśli już wybierzemy parking to czy na pewno będzie to najlepsza z możliwych opcji? W Polsce kilka kluczowych portów lotniczych oferuje podróżnym różnorodne opcje parkowania. W tym artykule ...

Coraz więcej Polaków planuje spędzić święta poza domem - analiza OLX

Hamująca inflacja jest zapowiedzią tego, że tegoroczne święta będą łagodniejsze dla portfeli konsumentów niż te ubiegłoroczne. Przekłada się to na śmielsze plany związane z tym okresem oraz te dotyczące zbliżających się ferii zimowych.

Jak spakować się do bagażu podręcznego na świąteczny wyjazd?

Coraz więcej rodzin mieszka na emigracji i na święta w Polsce wraca samolotem. Ceny biletów w okresie Bożego Narodzenia należą do najwyższych w całym roku, dlatego w celu ich obniżenia pasażerowie rezygnują z zabierania ze sobą bagażu rejestrowanego. Bilet z samym bagażem podręcznym jest tańszy n...

Gdzie wybrać się na zimowe ferie?

Zima to czas, w którym góry prezentują się niemalże bajecznie, a ferie w górach z dzieckiem mogą stać się niezapomnianą przygodą. Polska oferuje wiele miejsc idealnych na zimowy wypoczynek, dlatego podczas planowania zimowego wyjazdu warto sprawdzić, jakie udogodnienia i atrakcje oferują Karkonos...